آسانسورهایی با چرخ دنده محرک و شانه (Rack and Pinion) :
عمده تجهیزات در این نوع آسانسورها شامل یک میله دندانه دار (شانه) سرتاسری است که روی ستون نصب می شود و جنس آن از فولاد مخصوص می باشد و همچین چرخ دنده یا چرخ دنده هایی است که توسط یک شبکه به آهن کشی و قاب فلزی که در داخل چاه یا فضای آزاد ساخته شده است محکم میگردند.
قاب فلزی نگهدارنده سریعا ساخته شده و بنا میگردد و برای اجرای آن از روی سقف کابین استفاده می شود. جهت اجرا آهن کشی و ریل ها دیگر نیازی به داربستزدن در داخل چاه آسانسور نیست. معمولا جهت محافظت سطح آن از گالوانیزه گرم پوشش داده می شود. در این نوع آسانسور هیچ گونه محدودیت ارتفاع وجود ندارد. امروزه بیشترین طول شناخته شده این آسانسورها 640 متر است.
بیشترین کاربرد این نوع آسانسورها در کارخانجات ، محل هایی که بار سنگین در آنها حمل میگردد و آسانسورهای خودروبر است. این آسانسورها تا ظرفیت 2000 کیلوگرم دارای یک شبکه نگهدارنده فلزی هستند و در این حالت یوک کابین به صورت لیفتراکی خولهد بود. معمولا آسانسورهای چرخنده و شانه دندانه دار دیواره ی حایل و چاه ندارند و بیشتر در خارج ساختمان در هوای آزاد اجرا می گردند.
هیچ گونه قواعدی در اجرای دقیق آهن کشی و نصب ریل در استانداردها وجود ندارد. امروزه این آسانسورها در ساخت ساختمان های خاص از جمله ساختمان هایی که دارای انحنا هستند، معادن و در ساخت و ساز ساختمان های بلند به کار گرفته میشود.
آسانسورهای (Rack and Pinion) بیشتر در محل هایی مورد استفاده قرار میگیرند که نیاز است بار سنگینی جابجا کنند. اصولا این نوع آسانسورها تا ظرفیت 2000 کیلوگرم با یک شبکه فلزی مهار کننده دو عدد می باشد. در آسانسورهایی که دارای دو شبکه مهارکننده هستند کلیه نیروها به کف چاه منتقل میگردد و کمترین نیروی افقی به سازه ساختمان منتقل می شود. ابعاد کابین این نوع آسانسورها همانند آسانسورهای کششی و هیدرولیک از استاندارد های مربوطه تعیین میگردد.
نیروی محرکه این آسانسورها توسط یک چرخ دنده یا چند چرخ دنده که نیروی خود را از یک موتور الکتریکی میگیرند تامین می شود. این چرخ دنده ها در سراسر مسیر حرکت با دنده ها ( شانه) درگیرند و با حرکت آنها کابین به حرکت در می آید. واحد محرکه معمولا در روی قاب فلزی به همراه تابلو فرمان بالای کابین نصب میشود.
سیستم مکانیکی این نوع آسانسور به گونه ای است که کف کابین در حالت پر یا خالی با سطح کف طبقه همطراز باقی می ماند و تغییر نمیکند. شدت صدای تولیدی دندانه های درگیر معمولا غیر قابل قبول است . برای کاهش صدای تولیدی ، یکی از عمده ترین راه حل ها استفاده از چره دنده ای است که فاصله گام دنده های آن کم است در این صورت گام دنده های درگیر کوتاه تر و دنده ها با یکدیگر نرم تر کارخواهند کرد.
سرعت این آسانسورها تا 1/5 متر بر ثانیه قابل افزایش است لیکن سرعت بیش از 0/5 متر بر ثانیه باعث تولید صدا خواهد شد. جهت ایمنی در بالاتربن و پایین ترین حد مسیر حرکت سوئیچ های حد نصب می شوند از کابل متحرک بر خلاف آسانسورهای معمولی که در آنها سیگنال های بین تابلو فرمان و کابین را منتقل میکند تنها جهت تغذیه برق 3 فاز یا تک فاز موتورهای محرکه استفاده می شود.
معمولا کنترل این نوع آسانسورها به صورت پوش باتن می باشد. درب کابین این نوع آسانسورها به صورت گیوتنی و ریلی که به یک سمت باز میشود ، ساخته می شود.
