استاتور و روتور چیست؟

استاتور در واقع یک استوانه تو خالی که از چندین لایه فازی ساخته شده و در موتور الکتریکی ثابت است. روتور درون استاتور می چرخد و همین چرخش باعث تولید انرژی شده و موتور را به حرکت در میاورد. شیارهایی روی ورقه ها وجود دارند و سیم پیچ هایی درون این شیار ها جاسازی می شوند. این سیم پیچ ها به نام کلاف هم شناخته می شوند

دو حلقه فلزی در دو انتهای روتور که به وسیله ای میله هایی مورب به هم وصل شده اند شکلی تقریبا شبیه قفس سنجاب پیدا میکنند‌. این میله ها معمولا از جنس آلومینیوم یا مس هستند و در بین ورقه های لایه لایه شده آهنی قرار گرفته اند.

 

 

به دلیل این که بین ورقه های آهنی لاک زده شده است ، دارای مقاومت الکتریکی زیادی سده ، به همین جریان القا شده در روتور از میان این میله ها عبور می‌کند.

اگر چه ولتاژ القا شده در روتور بسیار کم است اما به دلیل مقاوت کم میله های روتور ، جریان ایجاد سده در آنها زیاد میباشد.

1. سرعت موتور آسنکرون :

سرعت یک موتور اسانکرون ، به دو عامل فرکانس و تعداد قطب های موتور بستگی دارد و از رابطه زیر به دست می آید :

Nṣ = ۶۰f/ P

که از Νs ، سرعت میدان دوار یا سرعت سنکرون (r.p.m)

f فرکانس شبکه (هرتز)

P تعداد زوج قطب های سیم پیچی است .

 

همانطور که پیش از این هم اشاره شد، سرعت روتور همواره از سرعت میدان چرخنده در استاتور کمتر است . به این اختلاف سرعت لغزش می گویند و با S که مخفف Slip به معنی لرزش می باشد، نمایش می دهند‌.

 

در حالتی که بازی به روی محور خروجی موتور نیست، سرعت روتور به سرعت میدان استاتور خیلی نزدیک بوده ، لغزش برابر صفر خواهد بود‌. اما در بار نامی ، موتور لغزشی بین ۲ تاد۷ درصد خواهد داشت‌ . لغزش در یک موتور آسنکرون از رابطه زیر به دست می آید :

S = (Ns – Nr)/Ns

که این Nr سرعت روتور (r.p.m)

S مقدار لغزش است که عددی بین ۱ و ۰ می باشد.

 

اگرچه حجم اصلی موتور آسانسورهای نصب شده در داخل کشور ، سه فاز آسنکرون می باشد، اما در سال های اخیر نصب و استفاده از موتورهای القایی سنکرون نیز گسترش یافته است پس لازم است که در این جا به توضیح مختصری راجع به این موتورها بپردازیم .